Msza święta na zakończenie pierwszej sesji Synodu Biskupów
W niedzielę 29 października Ojciec Święty Franciszek w koncelebrze m.in delegatów Konferencji Episkopatu Polski (KEP), odprawił Mszę świętą na zakończenie pierwszej sesji Synodu Biskupów.
Podczas Liturgii Słowa po angielsku odczytano fragment Księgi Wyjścia: 22, 20-26, po hiszpańsku fragment 1. Listu św. Pawła Apostoła do Tesaloniczan: 1, 5-10 i po włosku fragment Ewangelii św. Mateusza: 22, 34-40.
Które przykazanie jest największe?
Ojciec Święty homilię rozpoczął od odniesienia się do pytania które przykazanie jest największe i wskazał na: „odpowiedź Jezusa jest jasna: «Będziesz miłował Pana Boga swego całym swoim sercem, całą swoją duszą i całym swoim umysłem». To jest największe i pierwsze przykazanie. Drugie podobne jest do niego: «Będziesz miłował swego bliźniego jak siebie samego»”.
Następnie zwracając się do uczestników Synodu, zachęcił, aby na końcu tego odcinka drogi, który przebyli, żeby spojrzeć na „zasadę i fundament”, od którego wszystko się zaczyna i zaczyna na nowo: miłować.
Miłować Boga całym swoim życiem i miłować bliźniego jak siebie samego. Nie nasze strategie, nie ludzkie kalkulacje, nie mody tego świata, ale miłować Boga i bliźniego: to jest serce wszystkiego.
Papież Franciszek, homilia podczas Mszy świętej na zakończenie pierwszej sesji Synodu Biskupów
W tym kontekście, papież Franciszek zaproponował refleksję nad dwoma czasownikami. „Dwa poruszenia serca, nad którymi chciałbym się zastanowić: adorować i służyć. Miłujemy Boga poprzez adorację i służbę”.
Adorować
Pierwszy czasownik, adorować. Miłować to adorować. Adoracja jest pierwszą odpowiedzią, jaką możemy dać na miłość bezinteresowną, na miłość zadziwiającą Boga. Zachwyt przeżywany na adoracji ma w Kościele istotne znaczenie, zwłaszcza w tym momencie, w którym porzuciliśmy zwyczaj adoracji. Adorowanie oznacza rzeczywiście uznanie w wierze, że tylko Bóg jest Panem i że od czułości Jego miłości zależy nasze życie, droga Kościoła, bieg dziejów. On jest sensem życia.
Papież Franciszek, homilia podczas Mszy świętej na zakończenie pierwszej sesji Synodu Biskupów
Ojciec Święty, stwierdził że adorując Boga, odkrywamy Go na nowo, że jesteśmy wolni. Zaznaczył tym samym, że miłość do Pana w Piśmie Świętym, jest związana z walką z wszelkim bałwochwalstwem. Tłumaczył to w ten sposób, że „Ci, którzy czczą Boga odrzucają bożków, ponieważ podczas gdy Bóg wyzwala, to bożki zniewalają. Oszukują nas i nigdy nie spełniają tego, co obiecują, ponieważ są „dziełem rąk ludzkich” (Ps 115, 4)”. Mówił dalej, że „Bóg jest zawsze Żyjącym, który jest tutaj i ponad nami.” Papież Franciszek przywołał także słowa kard. Carlo Marii Martiniego z książki pt. „Wielcy Biblii: Ćwiczenia duchowe ze Starym Testamentem”:
który nie jest uczyniony tak, jak ja o Nim myślę, który nie zależy od tego, czego od Niego oczekuję, który może zatem zaburzyć moje oczekiwania, właśnie dlatego, że jest żywy. Dowodem na to, że nie zawsze mamy właściwe wyobrażenie Boga, jest to, że czasami jesteśmy rozczarowani: spodziewałem się tego, wyobrażałem sobie, że Bóg zachowa się w ten sposób, a tymczasem byłem w błędzie. W ten sposób podążamy ścieżką bałwochwalstwa, pragnąc, aby Pan działał zgodnie z naszym o Nim wyobrażeniu.
C. M. Martini, I grandi della Bibbia. Esercizi spirituali con l’Antico Testamento, Firenze 2022, s. 826-827
Nie możemy zamykać Boga, Jego miłości w naszych schematach. Niebezpieczeństwem jest myślenie, że „kontrolujemy Boga”. „Natomiast Jego działanie jest zawsze nieprzewidywalne, wykracza poza, i dlatego to działanie Boga domaga się zadziwienia i adoracji” – mówił dalej.
Ojciec Święty, zaapelował, że zawsze musimy walczyć z bałwochwalstwami.
Z tymi światowymi, które często wynikają z osobistej próżności, takimi jak żądza sukcesu, autoafirmacja za wszelką cenę, żądza pieniędzy – diabeł wchodzi „poprzez kieszenie”, nie zapominajmy o tym, zafascynowanie robieniem kariery. Ale także z tymi formami bałwochwalstwa, które jest zakamuflowane pod postacią duchowości – mojej własnej duchowości, moich własnych idei religijnych, moich własnych umiejętności duszpasterskich… Bądźmy czujni, abyśmy nie postawili w centrum samych siebie zamiast Niego – mówił papież Franciszek.
Papież Franciszek, homilia podczas Mszy świętej na zakończenie pierwszej sesji Synodu Biskupów
Papież pragnie, aby adoracja była dla nas centralnym punktem. „Każdego dnia poświęcajmy czas przed tabernakulum na zażyłość z Jezusem Dobrym Pasterzem” – mówił.
Niech Kościół będzie adorujący: w każdej diecezji, w każdej parafii, w każdej wspólnocie niech Pan będzie adorowany! Ponieważ tylko w ten sposób zwrócimy się do Jezusa, a nie do samych siebie; ponieważ tylko poprzez adorujące milczenie słowo Boże zamieszka w naszych słowach; ponieważ tylko przed Nim zostaniemy oczyszczeni, przemienieni i odnowieni ogniem Jego Ducha.
Papież Franciszek, homilia podczas Mszy świętej na zakończenie pierwszej sesji Synodu Biskupów
O adoracji, jako szczególnym miejscu spotkania Boga, pisałem na łamach Verbum Dei w artykule Cisza miejscem spotkania Boga.
Służyć
Następnie papież Franciszek stwierdził, że „Miłować to znaczy służyć”. „Nie ma doświadczenia religijnego, które byłoby głuche na wołanie świata, tego prawdziwego doświadczenia religijnego. Nie ma miłości Boga bez zaangażowania w troskę o bliźniego, w przeciwnym razie grozi nam faryzeizm. Być może mamy naprawdę wiele pięknych pomysłów na reformę Kościoła, ale pamiętajmy: adorowanie Boga i miłowanie braci Jego miłością, to wielka i odwieczna reforma” – stwierdził Ojciec Święty.
Bycie Kościołem adorującym i Kościołem, który służy, który obmywa stopy zranionej ludzkości, towarzyszy drodze kruchych, słabych i odrzuconych, z czułością wychodzi na spotkanie najuboższych.
Papież Franciszek, homilia podczas Mszy świętej na zakończenie pierwszej sesji Synodu Biskupów
Przynieśmy zaczyn Ewangelii
Ojciec Święty następnie mówił o Bogu, który szczególnie miłuje ubogich i słabych. Mówił, że myśli „o tych, którzy są ofiarami okrucieństw wojny; o cierpieniach migrantów, o ukrytym bólu tych, którzy są samotni i w ubóstwie; o tych, którzy są przygnieceni ciężarami życia; o tych, którzy nie mają już łez, o tych, którzy nie mają głosu”. Następnie zwrócił uwagę na problem wyzysku. „Za pięknymi słowami i przekonującymi obietnicami, zachęca się do form wyzysku lub nic się nie robi, aby im zapobiec” – stwierdził papież.
My, uczniowie Jezusa, chcemy przynieść światu inny zaczyn, zaczyn Ewangelii: Bóg na pierwszym miejscu, a wraz z Nim ci, których On szczególnie miłuje, ubodzy i słabi.
Papież Franciszek, homilia podczas Mszy świętej na zakończenie pierwszej sesji Synodu Biskupów
Kościół jako port miłosierdzia
Do marzenia o Kościele jako sługi wszystkich jesteśmy wezwani – mówił papież Franciszek. Musimy marzyć o Kościele, „który nigdy nie domaga się „dobrego sprawowania”, ale przyjmuje, służy, miłuje, przebacza”.
O Kościele otwartych drzwi, który jest portem miłosierdzia.
Papież Franciszek, homilia podczas Mszy świętej na zakończenie pierwszej sesji Synodu Biskupów
Na koniec homilii, Ojciec Święty nawiązał do Zgromadzenia Synodalnego, jako „rozmowy Ducha”. Zwrócił uwagę, że uczestnicy Zgromadzenia mogli „doświadczyć czułej obecności Pana i odkryć piękno braterstwa. Słuchaliśmy siebie nawzajem, a przede wszystkim, w różnorodności naszych historii i wrażliwości, słuchaliśmy Ducha Świętego. Dziś nie widzimy jeszcze pełnych owoców tego procesu, ale z dalekowzrocznością możemy spojrzeć na horyzont, który otwiera się przed nami: Pan będzie nas prowadził i pomagał nam być Kościołem bardziej synodalnym i bardziej misyjnym, który wielbi Boga i służy kobietom i mężczyznom naszych czasów, wychodząc, aby nieść wszystkim pocieszającą radość Ewangelii”.
Na zakończenie, papież Franciszek podziękował „za to wszystko, co zrobiliście na Synodzie i nadal robicie”.
Dziękuję za wspólną drogę, za słuchanie i za dialog. Dziękując wam, pragnę wyrazić życzenie dla nas wszystkich: abyśmy wzrastali w adoracji Boga i w służbie bliźniemu. Niech Pan nam towarzyszy. Adorować i służyć. I dalej, z radością!
Papież Franciszek, homilia podczas Mszy świętej na zakończenie pierwszej sesji Synodu Biskupów
[Pełna treść homilii Papieża Franciszka]
Modlitwa wiernych
Modlitwa wiernych została wzniesiona w kilku językach.
Po portugalsku – za Święty Kościół Boży
„Aby Ojciec Opatrznościowy towarzyszył Kościołowi w tym czasie Synodu, ukierunkował jego kroki na spotkanie ludzkości spragnionej Ewangelii i pokierował wszystkimi, aby szukali zawsze chwały Jego Imienia”
Po arabsku – za rządzących
„Niech Pan historii wzbudzi w sercach rządzących pasję ku dobru wspólnemu, podsuwa nowe drogi do wspierania godności ubogich i wykluczonych i niech dodaje sił tym, którzy trudzą się, aby narodziła się nowa cywilizacja miłości”
Po francusku – o pokój
„Aby Źródło życia ożywiło we wszystkich ludziach pragnienie pokoju, aby umacniało tych, którzy angażują się na rzecz świata sprawiedliwszego i aby napełniło ich radością ujrzenia w końcu zgody między narodami”
Po chińsku – za migrantów
„Aby Bóg pocieszenia udzielił pociechy tym wszystkim, których pozbawiono ziemi, aby strzegł ich na drodze w poszukiwaniu bezpiecznego miejsca do życia, aby udzielił im łaski zjednoczenia ze swymi bliskimi”
Po niemiecku za ludzi nauki
„Aby Dawca wszelkiej mądrości oświecał umysły naukowców i badaczy, dawał im natchnienie do odkrywania nowych dróg, aby bronić zdrowia ciała i całego stworzenia oraz aby ukierunkowywał ich dzieła ku dobru wspólnemu wszystkich żyjących”
W dniach 4 do 29 października w Watykanie odbyło się XVI Zwyczajne Zgromadzenie Ogólne Synodu Biskupów. Obejmuje trzy fazy: lokalną, kontynentalną i powszechną i jest rozłożone w czasie od 2021 do 2024 roku. Ostatnia sesja Synodu odbędzie się w październiku 2024 r.
[Zdjęcia z XVI Zwyczajnego Zgromadzenia Ogólnego Synodu Biskupów]
Źródło:
KAI, verbumdei.pl
okładka artykułu – synod.va
Redaktor naczelny, wydawca portalu verbumdei.pl. Student Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Absolwent Szkoły Animatora Młodzieży Archidiecezji Poznańskiej. Działa w Stowarzyszeniu Doktryny Chrześcijańskiej, a także jest członkiem Poznańskiego Klubu Tygodnika Powszechnego.